**Tháng Ba ở vùng núi thì có gì? **Xin chào các Admin và các cô chú, anh chị em thành

**Tháng Ba ở vùng núi thì có gì? **

Xin chào các Admin và các cô chú, anh chị em thành viên Yêu Bếp thân thương.

Hôm nay, nhân tiết trời tháng 3 - tháng cuối của mùa Xuân, em xin được giới thiệu tới Yêu Bếp món ăn rất đặc trưng của dân tộc em, của vùng Việt Bắc nói chung, ấy là món ***xôi ba màu***.

Cá nhân em thấy, miền Bắc vào mùa xuân thường có nhiều ngày lễ tết lắm. Đặc biệt là mỗi vùng ở miền Bắc lại còn có thêm những ngày lễ khác nhau nữa. Ví dụ như sắp tới là ngày 03/03 âm lịch, theo người miền xuôi thì là Tết bánh trôi bánh chay, còn ở Bắc Kạn và một số tỉnh vùng núi phía bắc lân cận thì gọi là Tết Thanh Minh(hay tảo mộ) - ngày mà các thành viên trong họ hàng, gia đình sẽ chuẩn bị một chút lễ để đi thăm viếng mộ người thân đã khuất.

Cũng đã lâu rồi em mới có dịp trở về quê vào dịp cận kề Thanh Minh ở trên quê em, thế nên em đã “phím” trước để mẹ em chuẩn bị sẵn các nguyên liệu và làm món xôi ba màu cho con gái mang xuống dưới xuôi cho bạn bè, đồng nghiệp cùng thưởng thức.

Người dân ở quê em thường hay làm xôi màu ***đỏ - vàng - đen***, nhờ có màu vàng nên trông món ăn sẽ rất nổi bật. Tuy nhiên, vì mẹ em không thích màu vàng nên mẹ em thường sẽ làm ba màu là ***đen - đỏ - tím***.

***Màu đỏ*** là màu của cây lá đỏ, em cũng không biết tên chính xác nên cứ gọi là cây lá đỏ, trồng được ở trong vườn nhà. Cây ***màu tím*** cũng là trồng được trong vườn, lá rất giống của cây lá đỏ nhưng màu sậm hơn, lá tròn hơn một chút. ***Màu vàng*** là màu của nghệ tươi giã, lọc lấy nước ngâm gạo. Ba thứ màu này nếu thích làm vào mùa nào cũng có thể làm được, vì nguyên liệu có quanh năm, chỉ cần trồng vài khóm ở trong vườn. Lá đỏ và lá tím chỉ cần đun lá với lượng nước vừa đủ để ngâm gạo, nước ấm già tay là có thể bỏ gạo nếp vào ngâm, rất nhanh gọn.

***Màu đen*** là màu của cây lá sâu (hay còn gọi là cây sau sau) lá của cây sâu khá giống với lá của cây lá phong, mùi rất thơm. Có lần em đi đến Đại sứ quán Hàn Quốc ở Xuân Tảo, Bắc Từ Liêm - khu tòa nhà NT01, lối đi đến Circle K, thấy có một dãy cây trông rất giống cây lá sâu, em bứt lấy một lá để ngửi thì mùi thơm giống hệt lá sâu luôn ạ, nhưng em cũng chưa chắc nó có phải là lá sâu không. Ngoài ra, cây lá sâu vào mùa cuối thu đầu đông sẽ chuyển sang màu đỏ giống như lá phong nơi ôn đới trông rất bắt mắt.

Có thể nói xôi màu đen làm từ lá sâu là đặc sản của tiết Thanh Minh miền núi quê em, vì lá sâu chỉ thay lá và mọc lên tươi tốt vào khoảng cuối tháng 2, đầu tháng 3 âm lịch. Lá sâu được chọn là loại lá non và lá bánh tẻ, đem về rửa sạch giã dập nhỏ rồi cho vào nồi nước để bóp bã cho ra màu. Mẹ em phải bắc lên bếp vài lần cho nóng già tay rồi bóp đều bã lá để ra màu đen hơn, đẹp hơn. Sau đó, lọc lấy nước rồi cho gạo vào ngâm. Quy trình chuẩn bị cũng từ sáng hôm trước đến sáng hôm sau mới có gạo để đồ thành xôi đen. Và tất nhiên, làm xôi màu đen thì không phải ai cũng có thể làm để thành màu đen bóng óng ả được, sẽ có những mẹo dân gian để làm nên món xôi độc đáo và bắt mắt này cũng như tùy vào “tay nghề” của mỗi người nữa ạ.

Bản thân em thấy mẹ em cực kỳ khéo tay, hầu như món bánh hay đồ ăn nào mẹ em cũng nấu rất ngon và đẹp mắt(còn em thì ngược lại ạ, vì mẹ bảo em là nhặt ở gốc chuối về thôi :)). Em còn nhớ đợt Yêu Bếp đăng tải về đặc sản Bắc Kạn có món mứt mận, em cũng đã bình luận hình ảnh bánh gio mẹ em làm, vừa ngon vừa bắt mắt. Có lẽ chính vì bánh mẹ làm ngon thật qua hình ảnh và bình luận đơn giản của em (mặc dù các Admin chưa được thưởng thức) nên các Admin đã rất ưu ái để em được nhận món quà kỷ niệm của Yêu Bếp vì đã có đóng góp trong Bản đồ ẩm thực hình chữ S. Em cứ đi khoe suốt và túi made in Yêu Bếp giờ thành túi “hàng hiệu” của em luôn ạ, đi đâu e cũng mang túi theo. Em đang lan man quá rồi :v

Kết lại: Xôi ba màu là một trong số những món không thể thiếu trong mâm cúng Thanh Minh của người vùng núi quê em, cùng với bánh lá gai, bánh củ chuối, bánh trứng kiến,... Những hình ảnh trong bài được chụp bằng điện thoại của em, nhưng cũng có phần hơi “lởm” vừa do điện thoại ẩm, vừa do trời âm u nên chất lượng hình ảnh chưa được tốt như mong đợi.
Vì em *"vội vã trở về vội vã ra đi"* nên chưa kịp đi tìm và chụp lại ảnh lá sâu, lá tím. Lúc em về mẹ em đã cho vào nồi nấu hết rồi ạ, nên ai đó biết cây lá sâu, lá tím thì cùng đóng góp với em nhé.

Cảm ơn Admin đã duyệt bài của em ạ!